Wyszukaj
Zmień rozmiar czcionki
Wersje kontrastowe
Język
en
Dokumentacja podwójnej ekspozycji „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck” i „Hommage à Jan Buck (IV): WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” w Muzeum Ziemi Lubuskiej (2.02–5.05.2024 r.).
For English see attachment PDF
eng_documentation_of_the_exposistion_of_the_double_exhibition__jan_buck__hommage_a_jan_buck_muzeum_ziemi_lubuskiej.pdf
W Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze trwa podwójna wystawa „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck” i „Hommage à Jan Buck (IV): WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” (2.02–5.05.2024 r.). Relacjonowaliśmy ją już we wpisie z 1.03.2024 r.
ISW UZ AKTUALNOŚCI: https://isw.uz.zgora.pl/aktualnosci/ostatnia-szansa--by-w-calosci-zobaczyc-wszystko-jest-pejzazem-serboluzycki-malarz-jan-buck-hommage-a-jan-buck-iv--wszedzie-nigdzie-dom-198.html
Ekspozycja prezentowana jest w dwóch salach na parterze, a także w korytarzu i w czterech salach na pierwszym piętrze. Ma ona następującą strukturę (do której odnosi się kolejność prezentowanych poniżej zdjęć):
Łącznie na podwójnej wystawie prezentowanych jest 48 prac najsłynniejszego artysty serbołużyckiego Jana Buka/Bucka (1922–2019), jednak znacznie wnikliwszy wgląd w cały dorobek jego twórczego życia z prawie 60 lat (I udokumentowana praca – 1947 r, ostatnia datowana ze zbiorów publicznych – 2004 r.) daje również 4-języczna prezentacja na intermedialnej stelli, w której uwzględniono także m.in. jego twórczość monumentalną. Ponadto na wystawie „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck” zawisło 11 prac trzech ostatnich żyjących artystów lubuskich (młodszych od niego o 18–35 lat), których osobiście znał z plenerów na Łużycach – Adama Bagińskiego, Henryka Krakowiaka i Grażyny Michalak-Bazylewicz.
Na wystawie „Hommage à Jan Buck (IV): WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” – wraz z twórczością Jana Bucka – prezentowane są 22 (niekiedy kilkuczęściowe) prace artystów-dydaktyków Instytutu Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Obie wystawy odnoszą się do założeń projektu „Hommage à Jan Buck“ (2022–2025) pod kierownictwem naukowym dr Lidii Głuchowskiej i do jej ustaleń badawczych. Udokumentowała ona, że serbołużycki artysta utrzymywał nie tylko intensywne kontakty twórcze z artystami z różnych ośrodków w Polsce, w tym głównie z Wrocławia (oraz Szczecina i Poznania), lecz również z całą plejadą założycieli zielonogórskich instytucji artystycznych i słynnych cyklicznych imprez – Złotego Grona i Biennale Sztuki Nowej (w tym prekursora Instytutu Sztuk Wizualnych – Zenona Polusa). To właśnie było uzasadnieniem zaistnienia kulminacyjnej stacji projektu w Muzeum Ziemi Lubuskiej.
Kuratorka wystawy „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck”, Marta Gawęda-Szymaniak, która dokonała wyboru prac na tę ekspozycję w MZL (wraz z dr. Jackiem Gernatem) i zaaranżowała jej dwie części na parterze, napisała:
„Hommage à Jan Buck – hołd zielonogórskich artystów wobec serbołużyckiego mistrza – obejmuje przede wszystkim realizacje twórców młodszych pokoleń, związanych z Instytutem Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Zielonogórskiego. W ramach ekspozycji w Muzeum Ziemi Lubuskiej znalazły jednak miejsce także dzieła nestorów współczesnej plastyki lubuskiej – Adama Bagińskiego (ur. 1940), Henryka Krakowiaka (ur. 1941) i Grażyny Michalak-Bazylewicz (ur. 1957) – żyjących świadków »epoki Jana Bucka«. Trójkę wspomnianych artystów łączą bowiem osobista znajomość i artystyczne kontakty z Buckiem, wraz z którym uczestniczyli w tzw. Plenerach Energetycznych na Łużycach w latach 1977–1988 oraz stanowiących ich kontynuację plenerach z cyklu Biennale Europa (1990–1995). Wyeksponowane obrazy Bagińskiego, Krakowiaka i Michalak-Bazylewicz to indywidualne podejście każdego z artystów do klasycznych tematów w historii sztuki – pejzażu i martwej natury – tak znaczących również w twórczości Bucka. Dostrzec to można w jego pracach zestawionych z owymi dziełami lubuszan. Zaaranżowane w ten sposób malarskie »spotkanie po latach« dawnych znajomych jest konfrontacją, a zarazem dialogiem różnorodnych postaw twórczych.”
Aranżacji drugiej z wystaw – „Hommage à Jan Buck (IV): WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” podjął się jej kurator, dr hab. Radosław Czarkowski, prof. UZ, w wywiadzie z TV Gorzów Wielkopolski określając ją jako „eksperyment“. W tekście przewodnim do niej wyjaśniał natomiast: „Ekspozycyjny mix to dwie autonomiczne wystawy – prace ponad dwudziestu artystów związanych z Zieloną Górą oraz wystawa prac serbołużyckiego artysty. Taki zabieg służyć ma podkreśleniu dużego przywiązania Jana Bucka do polskiej sceny artystycznej, przyjaźni oraz estymy, jaką artysta ją darzył.”
Po raz pierwszy na szóstej wystawie z cyklu „Hommage à Jan Buck” (a zarazem czwartej i ostatniej realizowanej przez Instytut Sztuk Wizualnych UZ) prace Jana Bucka zawisły w tym samym budynku, ba – nawet w przemieszaniu z pracami artystów ISW, choć odniesień stylistycznych, technologicznych czy tematycznych do jego twórczości generalnie trudno by w nich szukać. Większość tych realizacji odnosi się do podtytułu ekspozycji ISW UZ „WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” – najczęściej w sposób subiektywny, osobisty. Tylko część natomiast dotyka kwestii przewodnich dla projektu badawczo-wystawienniczego „Hommage à Jan Buck” – zagadnień decentralizacji kanonu historii sztuki i eksponowania horyzontalnych związków między „peryferiami” w transgranicznym regionie Łużyce, którego wschodnia część od 1945 r. należy do województw lubuskiego i dolnośląskiego, transgranicznych kartografii i przesunięć granic, przesiedleń i przymusowych migracji, opresji systemów totalitarnych czy statusu mniejszości w narodowych historiografiach i prawodawstwie oraz wynikającej z nich wielorakiej/płynnej tożsamości – nie tylko Serbów Łużyckich, których w całym przedsięwzięciu symbolizuje Jan Buk/Buck, lecz i mieszkańców polskich Ziem Odzyskanych. Zagadnienia te, podobnie jak meandry ponad tysiącletnich związków polsko-serbołużyckich, wyjaśnić miało przewodnie dla zielonogórskiej stacji projektu badawczo-wystawienniczego „Hommage à Jan Buck” międzynarodowe sympozjum „»Hommage à Jan Buck« – lubuskie i dolnośląskie konteksty: geografia, historia i sztuka” – wydarzenie o szerokim zasięgu społecznym.
TV LCI: https://www.youtube.com/watch?v=ErgVx2iVHcU
W aranżacji wystawy „Hommage à Jan Buck (IV): WSZĘDZIE – NIGDZIE – DOM” kurator podkreślał nie tylko jej autonomię wobec wystawy przewodniej „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck” (mimo umieszczenia jego prac we wspólnych wnętrzach wraz z realizacjami artystów ISW UZ), lecz również autonomię poszczególnych dzieł czy ich grup, świadomie sytuowanych na nietypowej wysokości, bądź na samym skraju ściań czy przejść pomiędzy poszczególnymi salami mieszczącymi podwójną ekspozycję. Granic jednego i drugiego pokazu nie sposób się dopatrzeć. Korespondencje semantyczne pomiędzy poszczególnymi dziełami sugerowane są nie przez ich sąsiedztwo, lecz na osiach widokowych w obrębie poszczególnych sal lub pomiędzy nimi, co w niniejszym sprawozdaniu uwidaczniają specjalnie dobrane, zamieszczone poniżej, fotografie.
Listy prac z obu wystaw ku czci Jana Buka/Bucka w Muzeum Ziemi Lubuskiej zamieszczaliśmy we wpisie z 1.03.2024 r.
W linku poniżej znajdują się opisy prac artystów z ISW UZ wyłożone w MZL.
hommage_a_jan_buck_iv_wszedzie_nigdzie_dom_opisy_prac.pdf
Fotografie: 4, 6 – Anna Mazurkiewicz, 16, 22-23, 29-30 – Oleksii Soboliev, pozostałe – Lidia Głuchowska
Por. relacja TV Gorzów Wlkp., od min. 3:55: https://gorzow.tvp.pl/75812179/08022024
Opracowanie: dr Lidia Głuchowska
Kierowniczka naukowa projektu „Hommage à Jan Buck“ (2022–2025)
Instytut Sztuk Wizualnych, Uniwersytet Zielonogórski
