Hommage à Jan Buck – Jan Buck: po drodze do domu.
Prezentacje książek i podsumowanie projektu w Budziszynie

Od 2022 r. Instytut Sztuk Wizualnych realizuje pod kierownictwem naukowym dr Lidii Głuchowskiej projekt „Hommage à Jan Buck”, obejmujący serię wystaw, sympozjów badawczych, a także publikacji publikacji oraz filmów. Jego poszczególne etapy i efekty prezentujemy w zakładce naszej strony internetowej o tym samym tytule.

W dniu 5.02.2025 r. w Muzeum Serbołużyckim w Budziszynie odbyło się uroczyste podsumowanie wydarzeń honorujących 100-lecie urodzin najsłynniejszego malarza serbołużyckiego Jana Buka/Bucka w Polsce i w Niemczech. Głównym punktem programu była prezentacja tomu dokumentującego dwa pierwsze sympozja zrealizowane w ramach projektu „Hommage à Jan Buck” – „Jan Buk – w drodze do sztuki” w Muzeum Serbołużyckim w Budziszynie (25–26.02.2023 r.) i „Po węglu” w Muzeum Miejskim w Chociebużu (16–17.06.2023 r.). Publikację omówili jej redaktorzy – były dyrektor Miejskich Zbiorów Sztuki w Chociebużu Steffen Krestin i zasłużony działacz kulturalny oraz kurator – Herbert Schirmer. Nosi ona tytuł „Jan Buck. Auf dem Weg zur Kunst. Nach der Kohle” („Cottbusser Blätter. Sonderheft 2024“).

Oto jej spis treści:

Cottbusser Blaetter JAN BUCK Inhalt [*.pdf]

A to artykuł dr Lidii Głuchowskiej o dwóch pierwszych wystawach i konferencjach z cyklu „Hommage à Jan Buck”

Lidia Gluchowska Hommage a Jan Buck PRO LIBRIS 86 [*.pdf]

Dyrektorka Muzeum Serbołużuckiego, Christina Bogusz, omówiła również czterojęzyczny katalog retrospektywnej wystawy Jana Buka „Wszystko jest pejzażem. Serbołużycki malarz Jan Buck“, zaprezentowanej w Budziszynie/Bautzen, Chociebużu/Cottbus, Wrocławiu, Zielonej Górze i Złym Komorowie/Senftenbergu. Współautorką zawartego w nim tekstu poświęconego związkom Jana Bucka z Polską jest dr Lidia Głuchowska.

Oto spis treści całej książki i wspomniany artykuł:

Wszystko jest pejzażem Jan Buck -spis treści [*.pdf]
Lidia Gluchowska Sylwia Swislocka tekst Jan Buck a Wroclaw [*.pdf]

Podczas uroczystości odbyło się również podsumowanie projektu „Hommage à Jan Buck”, na który złożyło się pięć międzynarodowych sympozjów badawczych, publikacje, sześć wystaw (w tym dwie fotograficzne – w Chociebużu/Cottbus [kurator: Herbert Schirmer] i we Wrocławiu [kuratorka: Lidia Głuchowska]) oraz filmy realizowane przez kierowniczkę naukową wraz z Anną Mazurkiewicz. Ich prezentacja przypomniała zebranym przebieg i aurę wszystkich wydarzeń honorujących dokonania Jana Bucka i związki polsko-serbołużyckie.

Szczególnie emocjonalnym momentem projektu było odśpiewanie przez gości finisażu w Chociebużu pokojowej piosenki Pete’a Seegera „Where Have All the Flowers Gone?” w oryginale, po niemiecku, polsku oraz w obu językach serbołużyckich. Wersję górnoserbołużycką stworzył w 1985 r. były dyrektor Muzeum Serbołużyckiego w Budziszynie, Tomasz Nawka, zaś dolnołużycką – specjalnie na tę uroczystość – były kurator Muzeum Serbołużyckiego w Chociebużu – Werner Meškank/Meschkank.

Dyrektor Instytutu Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Zielonogórskiego, dr hab. Radosław Czarkowski, prof. UZ, przypomniał koncepcję kuratorską czterech wystaw z cyklu „Hommage à Jan Buck”, którą stworzył: „Żyliśmy jutro” w Hórnikecy/Knappenrode, „Widzieliśmy miejsce” w Chociebużu, „Oswojeni” we Wrocławiu oraz „Wszędzie – nigdzie – dom” w Zielonej Górze. Obejmowały one każdorazowo premierowe prace. Brało w nich udział 22 artystek i artystów–dydaktyków Instytutu. W przedostatniej uczestniczyło także 21 ich Koleżanek i Kolegów z Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu – uczelni, na której kształcił się Jan Buck. Na ostatniej z wystaw prace nestora sztuki serbołużyckiej zaprezentowane zostały wraz z realizacjami twórców z naszego Instytutu, co stanowiło kulminację cyklów wystaw poświęconych jego dorobkowi i ekspozycji kontekstowych, podkreślając ich wspólne przesłanie.

Oto katalog wystawy „Hommage à Jan Buck (II): Widzieliśmy miejsce” w Chociebużu:

Hommage WIDZIELISMY MIEJSCE -katalog [*.pdf]

Wśród gości wydarzenia znaleźli się m.in. Carla Pohl i Jürgen Maćij/Matschie – uczestnicy wystawy „Hommage à Jan Buck. Po węglu” oraz Anna Owsian i Oleksii Soboliev z Instytutu Sztuk Wizualnych, którzy prezentowali swe prace na pozostałych ekspozycjach kontekstowych. Ponadto w dyskusjach udział wzięli referenci z cyklu sympozjów projektowych – dr Agnieszka Łachowska, Jurij Łušćanski/Wuschanski, prof. Piotr Pałys i dr Jędrzej Soliński, a także syn Jana Buka –  Pětr Buk/Peter Buck, który podziękował wszystkim uczestnikom za zaangażowanie w całe to monumentalne przedsięwzięcie.

W załączeniu zamieszczamy jeszcze opinie prof. Tomasza Jaworskiego – wieloletniego prezesa Towarzystwa Studiów Łużyckich w Zielonej Górze, Anny Leniart – dyr. Biura Saksonii we Wrocławiu, Anny Kosacojc-Kozelowej/Kossatz-Kosel– Pełnomocniczki ds. Serbołużycko-Wendyjskich Miasta Cottbus/Chociebuż oraz uczniów dr Agnieszki Łachowskiej z Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Głogowie na temat naszego projektu.

Wybrane opinie o projekcie HOMMAGE A JAN BUCK [*.pdf]

Fot. 5: Agnieszka Łachowska, pozostałe: Oleksii Soboliev